FAYDALI BİLGİLER
Alarmlı Saat
Kol saatinin önceden ayarlanan bir zamanda sesli uyarı vermesidir. Mekanik dijital alarmlı saatler mevcuttur. Hatta bazı saat firmaları görme engelli ve işitme engelliler için titreşim alarmlı saatler üretir.
Alttan Saniyeli Saatler
Saatlerin saniyesi genellikle akrep ve yelkovanın ortasında bulunur. Bazı saatlerin saniye göstergesi saatin altı rakamının bulunduğu yerdedir.
Analog Saat
Akrep ve yelkovanla zamanı gösteren saatlerin genel adı analogdur.
Anti Manyetik Saat
Otomatik olan saatlerde daha çok karşılaşılan bir durumdur. Saatler güçlü manyetik bir alana maruz kalırsa kol hareketi ve balans ile çalıştıkları için etkilenirler. Otomatik olan saatleri hoparlör, televizyon, buzdolabı vb elektronik aletlerin yanına koymamak gerekir. Böyle bir durumda mıknatıslanma yaparak geri kalma ve ya ileri gitme meydana gelir. Sadece pilli saatler manyetik ortamlardan etkilenmez.
AçmaTokası (Deployment or Deployant Buckle)
Kayışın her iki ucunda birden bulunan tokadır. Uzatılabilir olması sayesinde istenilirse saat bilek üzerinde kayacak şekilde, istenilirse sıkıca yapışacak şekilde takılabilir. Doğru boya bir defa ayarlandığında artık ayarlama gerektirmeyecektir. Kayıştaki gereksiz basıncı azaltıp kayış ömrünü uzatır. Ayrıca bu toka mekanizmaları saatin takılıp çıkarılması sırasında fazladan güvenlik sağlar.
Alarm
Saatin ayarlanan zamanda ses ve/veya titreşim üretmesini sağlayan düzenektir.
Alt Kadran (Dial)
Tarih, kalan enerji, geçen zaman vb. özellikler göstermekte kullanılan, ana kadran üzerinde bulunan daha küçük kadran veya kadranlardır.
Altın Kaplama (Gold Plating)
Görünümü özelleştirmek için saat gövdesi ve/veya kordonu gibi metal zeminlerin altın tabakası ile kaplanmasıdır. Bu tabakanın kalınlığı mikron cinsinden ölçülmektedir (Milimetrenin1000’de biri).
Altimetre (Altimeter)
Altimetre deniz seviyesinden olunan yüksekliği metre cinsinden ölçer. Yükselti değişimine ait kayıt tutması sayesinde, altimetre tırmanıcılar, yürüyüşçüler, dağcılar ve tabii ki havacılar için vazgeçilmez bir özelliktir.
Ana Yay (Mainspring)(Zemberek)
Mekanik saatin işleyişi için gereken gücü depolayan kıvrık biçimli yayın ismidir.
Analog
Zamanı göstermek için akrep ve yelkovan kullanan saattir.
Analog/Dijital (İkili) Göstergeli Saat veya AnaDigi (Analog/Digital (Duo) Display aka Anadigi)
Zamanı hem saat hem analog olarak hem de dijital ekran üzerinde sayılarla gösteren saattir.
Bunlara DuoDisplay yahut AnaDigi saat ismi de verilmektedir.
Automatic
Hareket enerjisi ile çalışan saatlere verilen isimdir.
Ay Evresi (Moonphase)
29 1/2 gün boyunca ayın evrelerini görebileceğiniz kadran aralığıdır. Bazı ay evresi gösteren saatlerde ayda 44 dakika zaman sapmasını telafi etmeye yarayan mekanizma da bulunur.
Ayrı Saniye Kollu Kronometre veya Rattrapante (Split Seconds Chronograph Aka Rattrapante)
Bu tip kronometrenin ortasında iki ana kol bulunur. Bu ikisi birlikte hareket etmekle birlikte birbirlerinden bağımsız olarak da durdurulabilirler. Bu yüzden Ayrı Saniye Kollu Kronometre ismini almışlardır. İki koldan biri (Rattrapante) olarak tabir edilen kendinden başa dönmeli kollardan olup diğer kol normal kronometre koludur. Her bir kol farklı etaplar için zaman ölçebilme ve farklı bitirme zamanlarına göre zaman ölçebilme özelliklerine sahiptir, kullanıcı kronometre kolu saymaya devam ederken dahi rettrapante kolu durdurabilir. Böylelikle kol ikiye bölünmüş ve eş zamanlı başlayan aktivitelerde farklı bitiş zaman değerlerinin ölçümü alınabilmiş olur.
Balans
Mekanik saatlerin çalışmasını sağlayan en temel parçadır.
Başa Dönmeli (Retrograde)
Başa dönmeli tip göstergeye sahip bir saat gösterge kollarının dairesel hareket çizmesi yerine doğrusal hareket etmesi ve yarım daire veya bir yay biçiminde alanda saati göstermesi prensibiyle işler. İsmini ise gösterge kolunun her sona geldiğinde başa sıçramasından alır.
Bezel
Saatin üst kısmını çevreleyen halkanın adıdır. Genellikle tek yönlü hareket eder. Birçok kimse Bunun ne işe yaradığı bilmez ve derinlik ölçtüğünü sanır. Bezelin fonksiyonu süre hesaplamayı kolaylaştırmaktır. Bezeli çevirip saniyenin bulunduğu konuma getirirseniz saniyeyi sıfırdan başlatmış olur ve dakikayı daha kolay bir şekilde hesaplarsınız. Bu özelliği genellikle doktorlar ve hemşireler kullanır. Bezeli dakikanın bulunduğu yere getirdiği zaman da dakikayı hesaplamak kolaylaşır. Bu fonksiyonu da genellikle dalgıçlar kullanır. Bezel genellikle paslanmaz çelikten yapılır. Çift yönlü bezeller matematiksel hesaplamalarda da kullanılır.
Breguet Yayı (Breguet Spring)
Dengedeki değişikliklerin sağa sola toplanmasına sebep olabildiği spiral zemberek yayının dengesi bunun devamlılık arz etmesi halinde bozulabilmektedir. Breguet bunu 1795’de yayın son sarmasını yükseltip hafif bir kavis vermekle çözmüştür. ‘Breguet Yayı’ yayın sarsılma durumunda daha merkeze dönük bir ilerleme göstermesi ve saatin hızında artması etkisi yaratması ve denge kafalarının aşınmasının azalmasını sağlamıştır.
Çerçeve (Bezel)
"Bezel" ismini verdiğimiz kısım kol saatinin camının etrafını saran çerçevedir. Bunlar nadiren saat camının altında olabilmektedir. Bezel ’in amacı zaman farklılıklarını göstermektir. Bazı tasarımlarda Bezel tek yönlü olarak döndürülebilmektedir. Bazıları her iki yöne de dönerken bazıları sabitlenmiş yapıda olabilmektedir. Bunların her biri ayrı kullanım yeri bulmaktadırlar. Dönebilen Bezel temelde, başlarken Bezel’i 12’ye hizalamak kaydıyla zaman tutmaya belli bir zamanda başlamaya yarar. Sabitlenmiş yapıdaki Bezel(çerçeve)’lerin amacı saatten saate değişmekle birlikte genellikle takometre ölçeği olarak kullanılmaktadır.
Çerçeve Kulağı (Lug)
Saat gövdesinin kayışla birleşdiği kavrama noktasıdır.
Çift Gösterge (Duo Display)
Zamanı hem akrep-yelkovan hem de dijital ekranla gösteren saat tipleridir. Bunlara ‘Ana/Digi display’ de denilmektedir.
Çift Renk (Bicolor)
Saatin çift renk olduğunu belirtir.
Çift Zaman Dilimi (Dual Time)
Yerel zamanın yanı sıra en az bir diğer zaman dilimindeki saati de gösteren saattir. Bunu yaparken genelde ikinci bir 24 saatlik bazda işleyen koldan faydalanılır. Bazı saatlerde ikinci zaman dilimindeki tam zamanı bağımsız arka planda bir kadranda gösteren sistemler bulunmaktadır.
Denge Yayı (Balance Spring)
Mekanik saatlerde bulunan bu çok ince yay, volanın geri sarmasını sağlar. Uzunluğu ve ayarı zaman değerini değiştirir. Buna Hairspring (zemberek) de denilmektedir.
Dijital Ekran (Digital Display)
Akrep yelkovan yerine numaralarla saati gösteren elektronik saat kadranıdır. (LCD) ekranlar sıklıkla kullanılır.
Dişli Takımı (Gear Train)
Ana yaydan saat maşasına güç aktaran sistemdir.
Dokunmatik Ekran (Touch Screen)
Saat ekranına dokunarak, fonksiyonların ayarlanabildiğini anlatan terimdir.
Döner Çerçeve (Rotating Bezel)
Çeşitli zaman ölçüm işlevlerini yerine getirmek üzere bazı saatlerin camlarınında bulunan, manuel olarak döndürülebilen çerçevelerdir.
Düğme (Push-Piece)
Alarm, tarih veya kronometreyi düzeltmeye yarayabilir. Saatin gövdesindeki düğmeleri işaret eden terimdir.
Dünya Saati Komplikasyonu (Sofistike)
Kullanıcıya en fazla 24 farklı zaman dilimindeki zamanı söyleyen mekanizmaya sahip sofistike saattir. Kadran üzerinde şehir isimleri yazılıdır. Saati okumak için saat kolunun gösterdiği, şehrin yanındaki ölçek işaretine bakmak yeterlidir. Dakikalar normal yoldan okunurlar. Kadran genellikle Saat yüzünün dış tarafında bulunur.Bu işleve sahip saatler dünya saati özelliğine sahip (World Timer) tipi saatlerdir.
Ekodrive(EcoDriver)
Pil enerjisi desteği ile saat motorunun ışık enerjisi yardımı sonucu şarj olduğunu belirten terimdir.
Elle Kurmalı Mekanizma (Manual Wind Movement)
Tambur içindeki yayın saatin elle kurularak gerildiği sistemdir. Bir kurmada klavuzunuzda belirtilen sürece çalışmasını sürdürecektir. (Genelde 35-45 saat).
EOL
Quartz mekanizmalı saatlerde pilin zayıfladığına işaret eder. Pilin değiştirme zamanı geldiği genellikle 4 saniyede bir atmaya başlayan saniye kolundan anlaşılır.
Eşapman Kolu (Lever Escapement)
Bu kolun eşapman çarkını kilitleyen ve serbest bırakan iki tırnağı vardır. Bu hareketin kontrolünü sağlayan kolun diğer ucuna bağlı ağırlıktır. Bu ağırlık dişlerden yana veya aksi yöne kaydırılarak osilasyonu etkilemektedir.
Eşik (Bridge)
Ana gövde (Şase)’ye monte edilen ve saat mekanizmasının gövdesini oluşturan kısımdır. Tüm diğer parçalar bu gövdenin içine monte edilir.
Etap Zamanlayıcısı (Lap Timer)
Kullanıcıya yarışın farklı etaplarını ölçebilme imkanı tanıyan bir kronometre işlevidir. Her bir etabın sonunda zamanlama durdurulur ve tekrar başlatıldığında ikinci etabın ölçülmesine başlanır.
Flyback
Kronograf’ ın tek tuşla aniden sıfırlayıp tekrar baştan start almasıdır.
Geçen Zamanı Gösteren Döner Çerçeve (Elapsed Time Rotating Bezel)
Gelişmiş bir döner çerçeve örneğidir. Zaman dilimlerinin kaydını tutmaya yarar. Kullanıcı çerçeveyi saatin dakika veya saat koluna hizalayarak o zamandan itibaren geçen zamanı hesaplamak yerine doğrudan çerçeve üzerinden okuyabilecektir.
GMT'ye Göre Zaman Dilimi (GMT Time Zone)
Greenwich Mean Time (GMT) aynı zamanda Zulu Time ve UTC (Universal Time Coordinated) olarak da bilinmektedir. 1884 tarihinde Washington DC, USA‘de düzenlenen International Meridian Conference(Uluslararası Meridyen Konferansı) ile Dünya Saati standarda bağlanmıştır. Greenwich Mean Time veya GMT dünyadaki diğer zaman dilimi sistemleri gibi değildir. Sene boyunca aynıdır ve Yaz Saati uygulaması ya da Gün Işığından Tasarruf uygulaması gibi uygulamalardan etkilenmez. GMT 15.yüzyılda Amerika’nın keşfiyle birlikte denizde askeri amaçlı navigasyon uygulamalarına yönelik olarak geliştirilmişti. Saatlerde kullanılan GMT tabiri ise 24 saat modunda, en az bir diğer zaman diliminin saatini gösterebilir olduğuna işaret eder. İkinci zaman dilimini 24 saat modunda gösterme nedeni ise kullanıcıya ikinci zaman diliminde gösterilen zamanın AM mi yoksa PM mi olduğu bilgisini vermektir.
Gün /Gece veyaAM/PM Göstergesi (Day/Night or AM/PM Indicator)
Gösterilen zamanın AM mi yoksa PM mi olduğunu ifade eden göstergedir. Bu özellik genellikle GMT Dual Time özellikli saat kadranlarında yer alır. Dünya saatlerini gösterme (World Time Display) özellikli saatlerde diğer zaman dilimlerinde gün mü gece mi olduğunu anlamakta yardımcı olmaktadır.
Gün/Tarih (Day/Date)
Ayın kaçı ve günlerden ne olduğunu gösterme özelliğidir.
Her Yöne Dönebilen Çerçeve (Bi-Directional Rotating Bezel)
Hem saat yönüne hem de aksi yönde dönebilen çerçevelerdir. Geçen zamanı işaretlemek için kullanılır. Zaman tutmaya başlama konusunda tam esneklik sağlayan çerçeve (Bezel) ‘ler her iki yöne de dönme özelliğine sahiptir.
Hidrometre (Hygrometer)
Havada bulunan nem miktarını ölçer.
Horoloji (Horology)
Saat tasarım ve inşasını kapsayan, zaman ölçme bilimidir.
İkinci Zaman Dilimi Göstergesi (Second Time Zone Indicator)
Diğer bir zaman diliminin zamanına ayarlanabilen ikinci bir kadrandır. Bu şekilde kullanıcı aynı anda iki farklı yerdeki zamanı görebilecektir.
Illiminator
Elektronik ve digital saatlerdeki zemin aydınlatma ışığıdır.
Indiglo
Analog saatlerdeki zemin aydınlatma ışığıdır. Timex firmasının patenti altındadır.
İskelet Gövde (Skeleton Case)
Önü ve/veya arkası şeffaf olan mekanizması görülebilen saat gövdesidir.
İsviçre Yapımı (Swiss Made)
Bir saatin Swiss Made ibaresini taşıması için mutlaka saatin mekanizma montajı, çalıştırılması, ayarlanması ve kontrolü İsviçre'deki üreticisi tarafından gerçekleştirilmiş olmalıdır. Ayrıca kanun gereği bileşenlerin 50% ‘lik bir kısmı İsviçre’de üretilmiş olmalıdır. Kordon ve gövdenin İsviçre'de üretilmesi zorunlu değildir, ancak parçalar monte edilmemiş halde İsviçre'ye gönderilmiş ve montesi İsviçre'de yapılmış olmalıdır.
Kadran (Dial)
Saat üzerinden zamanı okuduğumuz levha.
Kalan Güç Göstergesi (Power Reserve Indicator)
Ana yay da kalan güç miktarını gösteren bir göstergedir. Kaç saatlik güç kaldığını gösteren bir kol ve bir kadrana sahiptir. Bir diğer adı da Reserve de Marche ’dir.
Kalibre (Caliber or Calibre)
18. yüzyıl başlarından beri farklı bileşenlere ve lokasyonlarına karşılık gelmiş olmakla birlikte bugün ya mekanizma yada onun üreticisini kasteder.
Kasa (Case)
Saatin parçalarını içinde bulunduran kısım. En yaygın malzeme paslanmaz çeliktir ancak titanyum, platinyum, altın ve gümüşe de rastlanması mümkündür.
Kemer Toka (Tang Buckle)
Kemer tipi yaygın ve geleneksel kayış tokasıdır.
Kristal (Crystal)
Saatin kadranı üzerindeki şeffaf yüzeydir. Cam , plastik , mineral kristal veya safir kristal (sentetik , çizilmeye dayanıklı bir malzeme) olabilir. Saatin kadranını korumaya yarar.
Kinetic
Saatin pille çalışan motorunun, hareket enerjisi yardımı ile şarj olduğunu belirten terimdir.
Kronograf (Chronograph)
Zaman tutucu özellikli saatleree verilen isimdir. Kronometreli saat kronometre işlevinin yanı sıra saati de göstermektedir. Genellikle kronometre saatin mekanizmasını paylaşmaktadır ve kronometrenin çalıştırılması, durdurulması saat gövdesi üzerindeki başlangıç (start), durdurma-duraklama (stop) ve sıfırlama (reset) butonlarıyla yapılır. Genellikle kronometrenin saniye kolu kadranın geniş kısmını işaret eder ve diğer kollar bu sırada saati gösterir.
Kronometre
Kronometre (Chronometer) İsviçre'nin resmi test istasyonu ‘Controle Officiel Suisse des Chronometeres’ (aka COSC) tarafından onaylanmış mekanizmaya sahip saat. 3 farklı sıcaklıkta ve 5 farklı pozisyonda15 gün boyunca ölçümler yapılmaktadır. -4/+6 /gün duyarlılığına sahip mekanizmalara kronometre sertifikası verilir. Quartz mekanizmalar +/-0.2 /gün hassasiyetinde olmalıdır. Quartz mekanizmalar yapısı gereği hassasiyetini konum sıcaklığa göre kaybetmemektedir. Pek az marka Quartz mekanizmalarını sertifikalandırma zahmetine girmektedirler. Breitling, bunlardan birisidir. Neticede çok yüksek hassasiyete sahip saatler ortaya çıkmaktadır.
Sofistike Saat (Complication)
Zamanı ölçmenin yanında başka işlevleri de olan saatlere denir. Basit bir sofistike saat üzerinde çeşitli kronometreler, Alarm, yıllık takvim, GMT işlevleri yer alabilir. Çok yüksek oranda sofistike özellik arz eden saatlere Grand Complication denilmekte olup bunlar üzerinde genellikle süreğen takvim, Tourbillon, dakika yineleyici veya zaman eşleştirme özellikleri ve diğer bazı özellikler bulunabilmektedir.
Kurma Kolu veya Kurma tepesi(Crown)
Gövdenin dışarısında kalan dışı yivlendirilmiş buton şeklindeki çıkıntılı düğme, , akrep ve yelkovanın ayarlanmasına yardımcı olduğu gibi ana yayın kurulması için kullanılır saat, dakika ve varsa tarih ayarını yapmaya yarar. Mekanik saatlerde ana yayın kurulmasında da bundan faydalanılır. Taç olarak da bilinir.
Kurma
Saatin ana yayının gerdirilmesi işlemidir. Manuel olarak, taç üzerinden veya otomatik olarak, kullanıcının bileğinin hareketiyle salınım gerçekleştiren bir mekanizmayla yapılabilir.
Likit Kristal Ekran (Liquid Crystal Display (LCD))
Likit Kristal Ekran (LCD) kullanan saatler iki saydam tabaka arasındaki sıvıyı kullanarak devamlı alfanumerik gösterge vazifesi görmektedirler. Numaralar 7 parçadan oluşurlar. Hepsi aktifken 8 görülebilir. Elektronik bir impals ile harekete geçirilirler.
Limitli Üretim (Limited Edition)
Saatin sınırlı sayıda üretildiğini belirtir. 0001/1000, 22/30 Kaçıncı saat/Toplam saat üretimi.
Marine Tipi Kronometre (Marine Chronometer)
Bir kutu içersinde bulunan çok yüksek hassasiyet değerlerine sahip, gemide doğu batı coğrafi koordinatlarının hesaplanmasında navigasyon amaçlı kullanılan bir kronometre türüdür. Mekanik olanlarının yalpa çemberi veya çapraz mafsallı yatak diye adlandırılabilen çerçeve yapıları içersine monte edilerek hassasiyetleri için gerektiği üzere her daim yatay durmaları sağlanılır.
Mekanik Saat Mekanizması (Mechanical Movement)
Saatin dışardan enerji almadan çalıştığını tabir eden terimdir. Ana yay kurdulduğunda (otomatik veya manuel olarak) saat çalışmaya başlar.
Mekanizma (Movement)
Saatin işlevlerini yapmasını ve zamanlama sistemini içeren işler aksamına mekanizma denir.
Meneviş İşleme(Guilloche-Engine Turning/Turned)
Saatlerin muhtelif kısımlarına desenlerin çizilebildiği antik bir zanaat olup bugün hala rastlanmaktadır. İşlenen saat parçaları kadran, gövde yahut mekanizmalar olabilmektedir. Guilloche veya meneviş işleme, bir kabartma tekniği olup çok hassas ve ince işçilik gerektirir. Sofistike şekiller metal yüzey üzerine işlenir. Desenler simetrik veya kendini tekrar eden figürlerden oluşabilmektedir. Motor çevirme veya Guilloche (Fransızca) da denilen teknik ise mühendis"Guillot"un icat ettiği, sert metal üzerine hoş desenler çizme yöntemiyle mümkün olmuştur.
Metal Bilezik (Bracelet)
Giyenin bileğini saran metal kemere verilen isimdir. Tipik olarak metal, esneklik sağlayan, gerektiğinde giyenin koluna göre ayarlanabilen yapıda üretilmektedirler.
Mikron (Micron)
Milimetrenin binde birini ifade eder ve genelde kaplamanın kalınlığını anlatmak için kullanılır.
Minute Repeater
Genellikle gövdenin yan kısmında bulunan bir düğme yada sürgüyle harekete geçen ve saati söyleyebilen ek saattir. Karanlıkta zamanı öğrenmek ya da görme engelli kişiler için bir çözüm olan mekanizmanın en karmaşık olanları; saatleri, çeyrekleri ve dakikaları farklı tonda seslerle belirtebilir. Bu düzenek hayli karmaşık olup saatin maliyetini çok büyük ölçüde arttırır.
Numaralar (Numerals)
Numaralar (Roman veya Arabik) kadran ve alt kadranlarda gösterge için bulunurlar.
Otomatik Başa Almalı Geri Sayım Sayacı (Auto Repeat Countdown Timer)
Bu sayaç ayarlanan sürenin sonunda sıfırdan başlar. "STOP" düğmesine basılana dek başa dönmeye ve saymaya devam eder.
Otomatik Kurmalı Mekanizma (Automatic Winding Movement)
Otomatik saatler, el ile kurularak çalışan saatlerle aynı prensipte çalışır. Manuel kurmalı saatlerden farklı olarak "Rotor" denilen bir sarkaca (pendulum) sahiptirler. sarkaç mekanizmanın arka yüzüne monte edilmiştir. Saat kullanıcının bileği ile birlikte hareket ettikçe sarkaç saatin içinde dönme hareketini gerçekleştirerek saati kurar. Zaman zaman bunların da manuel olarak kurulmaları gerekmektedir. Giyilmediğinden dolayı enerjisini bitirmiş bir otomatik saat manuel olarak 30-40 defa kurulmalıdır. Böylelikle giyildiği sürece tam enerji kapasitesi kadar enerjiyi muhafaza edecektir. Giyilmemeye başlandığı zamandan itibaren kullanma kılavuzunda belirtilen süre kadar çalışmasını sürdürecektir (genellikle 35-45 saat).
Otomatik Olarak Sıfıra Dönen Kronometre (Fly-Back Chronograph)
Fransızca'da Retour-en-vol in French olarak anılır. Bu kronometreler her yeni sayımda kendini otomatik olarak sıfıra alır. Pilotlar için özellikle işlevseldir. Alt kısımdaki kısma basarak kronometreyi kolayca sıfırlayabilirler ve böylelikle durdurma, başa döndürme ve yeniden başlatma işlemlerini ayrı ayrı yapma zahmetine girmezler.
Ölçü Dönüştürme (Measurement Conversion)
Bir ölçü birimini diğerine çevirme imkanı tanıyan özelliktir. Kadran veya çerçeve üzerinde ölçülere ayrılmış bir kısım şeklindedir.
Parlak (Fosfor)
Parlak akrep yelkovan ve parlak saat imleri birçok saatin standart öğeleri arasındadır. Karanlıkta parlayan malzemeyle kaplanan bu parçalar, ışık olmadığında parlayarak görülebilirlik sağlamaktadırlar. Kullanılan parlayıcı materyalin kalitesine göre ışıltı miktar ve kalitesi değişkenlik göstermektedir.
Paslanmaz Çelik (Stainless Steel)
Birinci sınıf cerrahi çelik. Dayanıklı bir metal alaşım olup neredeyse paslanmaya ve aşınmaya dayanıklıdır. Nadiren aşınma veya renk kaybı gösterebilir. Kordon ve saat gövdesi için son derece uygun bir malzemedir. Saatlerin arka kapağında ve başka metallerden yapılmış saatler üzerinde de kullanılmaktadır.
Pulsimeter
Kronometre üzerinde bulunan ölçülendirilmiş bu alan nabız ölçümünü için kullanılır.
Quvartz Mekanizma (Quartz Movement)
Bu elektronik saatlerde bulunan ve akım verildiğinde salınım üretebilen bir aygıttır. Bir pil yahut kapasitör saatin çalışması için gereken gücü temin eder. Genellikle Quartz mekanizmalar mekanik saat mekanizmalarından daha yüksek hassasiyete sahiptir.
Regülatör (Regulator or Regulateur)
Regülatör gösterge tipinde akrep ve yelkovan birbirinden ayrılmış bir alt kadran üzerine dağıtılmıştır. Böylelikle akrep ve yelkovan bazı zamanlarda da olsa birbirini kapatamaz ve her zaman için net okuyabilme imkanı doğar.
Rotor
Otomatik saatte ana yayın kurulmasını sağlamak üzere salınan parçadır.
Radyo Kontrol (Radio Controlle)
Frekans kontrollü saat özelliğidir. Bu özellik pek çok Avrupa ülkesinde vardır. Türkiye’de bu özellik kullanılamaz. Sistemin kurulu olduğu bölgelerden saat frekans alarak otomatik olarak kendisini ayarlar.
Saat İmi (Index Hour Marker)
Analog saatlerde numaraların sayılarla yazılması yerine sadece yerlerinin genelde çubuk yada nokta şekilli işaretlerle belirtildiği kadran alternatifi.
Saat Maşası (Eşapman)(Escapement)
Zaman ölçen hemen hemen tüm mekanizmaların kalbi olan düzenek. Maşanın kolları ve çarkları ne sıklıkta bırakıp kavrayacağını belirleyen sarkaç ya da volan’ın salınımını belirleyen minik darbeleri (impulse) sağlar.
Saatteki Titreşim Sayısı yada VPH (Vibration Per Hour or VPH)
Salınımı üreten bir elemanın, iki limit arasındaki maksimum titreşimi. Mekanik bir saatin zembereği genellikle saniyede 5 veya 6 defa titrer,bu da yaygın ifadeyle (ki bu miktarlarla sınırlı değildir) 36,000 28,800 veya 18,000 vph şeklinde ifade edilir.
Safir Kristal (Sapphire Crystal)
Çok sert ve saydam bir malzeme olup saat camlarında kullanılabilmektedir. Çok yüksek sıcaklıklarda alüminyum oksidin kristalleştirilmesiyle elde edilir, kimyası doğal safir ve yakutla aynıdır, ancak doğallarından farklı olarak içinde az miktarda bulunup değerli taşlara rengini veren demir, titanyum veya krom gibi maddelerden bulunmamaktadır. Safir (doğal veya yapay), nisbi katılık ölçemeye yarayan Mohs ölçeğinde 9 a karşılık gelen yeryüzündeki en katı maddeler arasındadır (Elmas en yüksek ölçüm olan 10’a karşılık gelir ve en sert çelik 8'dir.).
Sedef (Mother of Pearl)
Tatlı su yumuşakçasıdır, kabuğu kadranda birtakım süslemelerde kullanılabilmektedir. Süt beyazı, pembe veya mavi olabilir. Bazı kompozisyonlarda farklı renklerin bir arada kullanıldığını görmek mümkündür.
Senelik Takvim (Annual Calendar)
Tarih, gün, ayın kaçı olduğunu gösteren saatler olup ayın evrelerini gösteren modelleri de mevcuttur. Bu tip saatler kısa ve uzun aylara göre tarih ayarını yapabilmektedirler. Ancak her 4 yılda bir Şubat’ın 28 çektiğini doğru hesaplayamayabilirler.
Seramik (Ceramic)
Saatin seramikten yapıldığını gösterir. Seramikten yapılan saatler çizilmeye son derece dayanıklıdır. Yalnız saatlerde seramiğe başka madenlerde karıştırılarak kırılmaya dayanıklı olması için esnekleştirilirler.
Sıçramalı Saat/Dakikalar (Jump Hour/Minutes)
Bir kolun hareket etmeye devam etmesi yerine, "sıçramalı gösterge" ye sahip sistemlerde numaraları bir aralıktan görürsünüz ve bunlar saat veya dakikaya göre değişirler. Dairesel akrep yelkovan hareketi insanlar tarafından geleneksel olarak, şüphesiz ki ilk zaman algımızı oluşturan güneş ve yeryüzü hareketleri gibi hareketlerin de dairesel olması dolayısıyla, nispeten daha yaygınlaşmış algıya olan hitap ederler. Ancak bu tek zaman gösterme biçimi değildir. Sıçramalı göstergeli sistemler daha çok saati işaret etmekte kullanılmaktadırlar. Bunlarda saati gösteren kol yerine üzerinde numaraların olduğu bir disk bulunur, bir takvim göstergesine görünüş itibariyle benzerlik arz eder. Buna rağmen, bazı tip takvimlerin aksine her bir hareket anlıktır. Her saatte mekanizma saati bir hamle ileri sıçratır, ardından diğer bir saate kadar sabit tutar.
Som Gümüş (Sterling Silver)
Son derece yansıtıcı bir kıymetli metaldir, 92.5% saflık derecesine sahiptir. Sıklıkla saatlerde ve saat kadranlarında kullanılır.
Su Geçirmezlik (Water Resistance)
Su geçirmez özelliği olan bir saat bir dereceye kadar suya direnç gösterebilmektedir. Saatin kataloğunu kontrol ederek ne derece dayanım gösterebileceğini öğrenebilirsiniz. Çoğu saatin su geçirmezlik özelliği vardır. Unutmamalıdır ki saatin su geçirmezliğinin tespiti ideal koşullarda ve saat yeni durumdayken yapılır. Saat eskidikçe ve contalar aşındıkça bu değerler de değişebilir. Dolayısıyla her yıl su geçirmezlik testi yapılmasında fayda vardır.
Süreğen Takvim (Perpetual Calendar)
En azından tarih, gün, ay ve artık yıl göstergesine sahip sofistike saat özelliğidir. Çoğunda yıl ve ayın evreleri bilgisi de bulunur. Bu saat Şubatın 4 yılda bir 28 çekmesini ve kısa ve uzun ayları otomatik olarak ayarlayabilmektedir. Swiss A.O.S.C. Bir menşei şahadetnamesidir. Saatin İsviçre'de monte edildiğini ve parçalarının İsviçre menşeli olduğunu ifade eder.
Şok Emici (Shock Absorber)
Saatin denge mekanizmasına etkiyebilecek şokları emen esnek bir bilyedir. Bu mekanizmanın yatak yapısını zarar görmekten korur.
Takometre Ölçeği veya Takometre (Tachymeter Scale aka Tachometer)
Kronometreli saatlerin ortak özelliğidir. Bilinen bir mesafedeki hızı ölçer. Kullanıcı başlangıç noktasında kronometreyi başlatır. Bitiş noktasında durdurur. Kullanıcı hızı saatteki birim hız olarak ölçekten okuyabilir. Ölçek genellikle saatin camının etrafındaki çerçeveye veya kadranın dışa yakın kısımlarına işlenmiştir.
Takvim (Calendar)
Ayın kaçı olduğu, haftanın hangi günü olduğunu ve nadir olarak yılı gösterebilen özellik.
Tank Tipi Saat (Tank Watch)
Ön yüzünün yan taraflarında çubuklar bulunan tasarıma sahip dikdörtgen biçimli saattir. İkinci dünya savaşında kullanılan tankların bıraktığı izlerden esinlenilmiştir. Louis Cartier tasarımıdır.
Taşlar (Jewels)
Çarklar arasındaki sürtünme ve aşınmayı engellemeye yarayan sentetik mücevherlerdir.
Tek Düğmeli Kronometre (Mono (Single) Pusher Chronograph)
Kronometrelerin büyük çoğunluğu, durdurma ve başlatma işlevinde iki düğmeye sahiptir. Ancak tek düğmeli olanları da vardır. Bu tek düğme başlatma, durdurma ve reset işlevlerine sahiptir.
Tek Yönlü Dönebilen Çerçeve (Uni-Directional Rotating Bezel)
Tek tarafa dönebilen ve geçen zamanı göstermeye yarayan çerçeve kısmıdır. Diğer yöne dönmesi sıklıkla bir diş vasıtasıyla engellenmiştir. Böylelikle örneğin bir dalgıcın kalan havayı olduğundan fazla zannetmesine neden olabilecek, halkanın kazara oynaması durumu ortadan kaldırılmaktadır. Bezel(çerçeve)’in tek tarafa dönebilmesi bu tip kazaları önlemek amacını taşıyan bir emniyet kilidi mekanizmasındandır.
Titanyum (Titanium)
Paslanmaz çeliğe kıyasla biraz daha grimsi ve karanlık renge sahip metaldir. Titanyum çelikten daha güçlü ve daha hafiftir. Titanyum, saat yapımında gitgide daha çok kullanılmaktadır, tuzlu su aşınmasına karşı dayanıklı olması dolayısıyla spor saatler ve dalgıç saatlerinde özellikle tercih edilmektedir.
Vidalama Taç (Screw Down Crown)
Kurmaya ve ayarlamaya yarayan taç kısmının, dişleriyle saat gövdesine vidalanabilir olduğu taç modelidir. Arada bulunan conta sayesinde yüksek oranda sıvı geçirmezlik sağlanmış olur. Bu tip vidalamalı taç kısma sahip sistemlerde saatin taç kısmının dışardan gelen darbelere maruz kalıp zarar görmesi nispeten zor bir durumdur.
Volan (Balance Wheel)
Mekanik saat düzeneğinde osilasyonu yani salınımı sağlayan ve zamanı eşit aralıklara bölen parçadır. Bu mekanizma saatin zaman ölçme hassasiyetini belirler.
Yansımasız Cam (Anti-Reflektive)
Yansıma yapmayan cam. Saatlerde tek taraflı ve çift taraflı anti-reflektive cam olmak üzere iki çeşit kullanılmaktadır.
Yay Tamburu (Barrel)
Mekanik saatin ana yayını içinde tutan tambur şekilli gömleğin ismidir. Saatin ne kadar güç depolayabildiği doğrudan yay tamburunun ölçülerine bağlıdır. Bazı saatlerde çifte tambur bulunmakta bu da daha çok enerji depolayabilme yeteneği sağlamaktadır. Düzeneğin tahriki; tamburun dişli olan tarafından yapılır.
Zaman Eşlenim veya EOT (Equation Of Time or EOT)
Zaman Eşlenim (aka EOT) özelliği sofistike saatlerde bulunabilmektedir. Doğanın güneş sistemine göre gerçek zamanını ve insanlığın kabul ettiği olağan zamanı gösterir. Dünya güneş etrafında oval bir yörüngede dönüyor olduğundan ve eksen de eğil olduğundan bir yıl içersinde yalnızca 4 gün günler 24 saat sürmektedir. 15 Nisan, 14 Haziran, 1 Eylül ve 24 Kasım. Tüm diğer günler ya daha kısa ya daha uzundur. Bu saatler gerçek zamanı ve varsaydığımız zamanı birlikte gösterebilmektedirler. Yıldan yıla günlerin sayısı sabitlendiğinden dolayı (konum aynı kalmak kaydıyla)buna göre şekillendirilmiş eksantrik mil mekanizmalı bir saat ile günler farka göre uzatılıp kısaltılabilinir.
Zamanlayıcı (Timer)
Zaman aralıklarını günün saatinden bağımsız olarak ölçmeye yarayan zaman ölçer cihazdır.
